Tálmun þrífst í þögn nærsamfélagsins Sigríður Sólan Guðlaugsdóttir Skilgreining Vísindagrein Foreldraútilokun Þessi vísindagrein setur mál tengt afsögn barnamálaráðherra í mars 2025 í fræðilegt samhengi við fyrirbærið foreldraútilokun. Fjallað er um áhrif tálmunar, ný sambönd, svart-hvítt mynstur í tengslum barns við foreldra og mótanleika minninga í frumbernsku. Greinin rýnir í þögn og meðvirkni nærsamfélagsins og hvernig slíkt viðhorf getur viðhaldið skaðlegu mynstri. Byggt er á fjölbreyttum rannsóknum sem sýna hvernig ósannar ásakanir og óréttmæt útilokun geta haft alvarlegar og langvarandi afleiðingar. Lögð er áhersla á sérþekkingu fagfólks og samfélagslega ábyrgð til að vernda tengsl barna við báða foreldra.
Að verða pabbi Verðandi afi Foreldrahlutverkið Aðsendar greinar Afi, Faðir, Foreldrahlutverkið Þessi aðsenda grein fjallar um reynslu og tilfinningar sem fylgja því að verða faðir. Greinin lýsir því hvernig dagleg verkefni eins og að skipta um bleyjur og gefa pela eru aðeins yfirborðið af því sem felst í foreldrahlutverkinu. Höfundurinn talar um hvernig lífið og forgangsröðun breytast gjörsamlega þegar barnið kemur í heiminn, og hvernig ást og ábyrgð til barnsins veldur því að maður vill verða besta útgáfa af sjálfum sér. Greinin fjallar einnig um þær áskoranir sem fylgja því að ala upp barn, allt frá leikskólaaldri til gelgjuskeiðs, og hvernig barnið hefur varanleg áhrif á líf og vitund foreldris.
2023-10-09 | Erindi formanns Foreldrajafnréttis á morgunverðarfundi Velferðarvaktarinnar um hagi umgengnisforeldra Brjánn Jónsson Áhrif á foreldra Erindi Foreldraútilokun, Meðlag Þetta erindi fjallar um könnun á stöðu umgengnisforeldra á Íslandi, sérstaklega feðra, og þá mismunun og erfiðleika sem þeir mæta í kerfinu. Ræðumaður þakkar þeim sem komu að gerð könnunarinnar og minnist Heimis Hilmarssonar sem lagði grunn að rannsókninni. Bent er á að könnunin sýni að umgengnisforeldrar, oft feður, standi frammi fyrir fjárhagslegum og félagslegum hindrunum og að kerfið mismuni þeim í meðlags- og forsjármálum. Ræðumaður hvetur til breytinga á kerfinu til að tryggja jafnrétti og betri hagsmuni barna og foreldra.
A qualitative exploration of reunification post alienation from the perspective of adult alienated children and targeted parents Jacinta Hickey, Jessica Bowring, Leesa Van Niekerk, Mandy L. Matthewson, Peta Diercke, Sophie Ward Úrræði Ritrýnd vísindarannsókn Áfallamiðuð nálgun, Foreldraútilokun, Foreldraútilokunarhegðun, Útilokað barn, Útsett foreldri Þessi rannsókn kannar flókna ferlið við endursameiningu eftir foreldraútilokun frá sjónarhóli uppkominna barna og foreldra sem hafa verið útilokaðir. Með því að nota hálfopin viðtöl og þemagreiningu leiðir rannsóknin í ljós að endurfundir eru brothætt, langvarandi ferli sem einkennast af tímabilum tengsla og höfnunar. Lykilþættir sem hafa áhrif á árangursríka endurfundi eru skilvirk samskipti, stuðningskerfi og djúpur skilningur á gangverki foreldraútilokunar. Niðurstöðurnar varpa ljósi á seiglu tengsla milli foreldra og barna og undirstrika mikilvægi samvinnu til að auðvelda lækningu og enduruppbyggingu sambanda. Þessi rannsókn veitir verðmætar upplýsingar fyrir þróun betri úrræða og stuðningskerfa fyrir fjölskyldur sem verða fyrir áhrifum af foreldraútilokun.
2023-06-09 | Findings of Abuse in Families Affected by Parental Alienation Amanda E. Sharples, Demonsthenes Lorandos, Jennifer J. Harman Skilgreining Ritrýnd vísindarannsókn Child abuse, Child custody, Domestic voilence, Family violence, Parental alienation Í þessari ritrýndu vísindarannsókn kemur fram að foreldrar sem útiloka börn sín frá hinu foreldrinu eru líklegri til að hafa verið fundnir sekir um ofbeldi. Þeir sem eru útilokaðir eru aftur á móti líklegri til að vera ranglega ásakaðir um ofbeldi. Kyn foreldris hafði ekki áhrif á niðurstöður. Rannsóknin bendir til að falskar ásakanir gætu verið taktík útilokandi foreldra.
Þegar barn hafnar foreldri án raunverulegrar ástæðu Stjórn Foreldrajafnréttis Skilgreining Aðsendar greinar Foreldraútilokun, Innræting, Ofbeldi, Skilnaður, Útilokað foreldri Þessi aðsenda grein fjallar um foreldraútilokun, sem er þegar barn hafnar foreldri án raunverulegrar ástæðu, oft í kjölfar skilnaðar. Greint er frá mikilvægi þess að greina á milli útilokunar og afleiðinga raunverulegs ofbeldis. Rannsóknir sýna alvarlegar afleiðingar útilokunar og mikilvægi þess að fagfólk uppfæri þekkingu sína. Greinin hvetur til umræðu byggða á vísindum og staðreyndum um þetta vandamál.
Flugslysið Guðrún Jónsdóttir Áhrif á foreldra Aðsendar greinar Einangrun, Foreldraútilokun, Útilokað foreldri, Varnarleysi Þessi aðsenda grein fjallar um sársaukafulla reynslu útilokaðrar móður sem lýsir einangrun og foreldraútilokun sem hún og börn hennar upplifðu. Smásagan “Flugslysið” er notuð sem myndlíking fyrir ástandið þar sem móðirin og börnin hennar eru aðskilin og glíma við varnarleysi eftir slys. Hún lýsir tilfinningum um að vera grunlaus og óundirbúin fyrir slíka aðstæður og notar slysamynd til að lýsa upplifun sinni og barna sinna, hvernig þau reyna að finna hvort annað og takast á við yfirvofandi einangrun.
Að syrgja lifandi barn Þorsteinn Einarsson Áhrif á foreldra Aðsendar greinar Foreldraútilokun, Missir, Ofbeldi í nánum samböndum, Sorg Þessi aðsenda grein fjallar um sársaukafulla reynslu foreldra sem syrgja lifandi börn vegna foreldraútilokunar, sem höfundur, útilokaður faðir, lýsir sem tegund af ofbeldi í nánum samböndum. Hann fjallar um samfélagslega afneitun og áhrifin sem það hefur á foreldra og systkini, þar sem þau glíma við sorg, skömm og sektarkennd í hljóði. Greinin varpar ljósi á áhrif foreldraútilokunar á allar kynslóðir fjölskyldunnar og kallar eftir viðurkenningu og stuðningi frá samfélaginu.
Greingartól á foreldraútilokun Sigríður Sólan Guðlaugsdóttir Skilgreining Vísindagrein Foreldraútilokun, Greiningartól Þessi vísindagrein fjallar um þróun og notkun greiningartóla fyrir foreldraútilokun. Greinin leggur áherslu á Fimm þátta líkan William Bernet, Amy Baker og Philip Koszyk sem er byggt á forsendum um höfnun barns á útilokuðu foreldri án réttmætra ástæðna. Greint er frá 17 aðferðum sem útilokunarforeldrar nota og 8 einkennum barna í útilokunarmynstrum. Líkanið aðstoðar fagaðila við aðgreiningu á foreldraútilokun frá fráhverfu vegna ofbeldis eða misnotkunar. Einnig eru nefnd önnur viðurkennd greiningartæki.
Foreldraútilokun, reynsla útsettra foreldra í Tyrklandi Fuat Torun, Mandy L. Matthewson, Sebahat Dilek Torun Áhrif á foreldra Ritrýnd vísindarannsókn Foreldraútilokun, Skilnaður, Útilokandi aðferðir, Útsett foreldri Í þessari ritrýndu vísindarannsókn var kannað hvernig útsettir foreldrar í Tyrklandi upplifa útilokun frá börnum sínum. Helmingur þátttakenda leitaði til geðheilbrigðisþjónustu, en fannst skorta stuðningsúrræði og þekkingu á foreldraútilokun. Tæplega 70% trúðu á að sambandið við börnin myndi batna í framtíðinni. Rannsóknin bendir til þess að þörf sé á betri þjálfun fyrir fagaðila til að takast á við foreldraútilokun.
Gleymda foreldrið: Foreldraútilokun frá sjónarhóli útsetta foreldrisins Clare Poustie, Mandy L. Matthewson, Sian Balmer Áhrif á foreldra Ritrýnd vísindarannsókn Foreldraútilokun, Heimilisofbeldi, Útilokað foreldri, útilokuð fjölskylda, Útsett foreldri Í þessari ritrýndu vísindarannsókn eru dregnar fram þær sálfélagslegu afleiðingar sem foreldraútilokun hefur fyrir útsetta foreldra og börn þeirra. Rannsóknin sýnir fram á að útsettir foreldrar upplifa foreldraútilokun sem andlegt ofbeldi og kerfisbundna mismunun. Niðurstöðurnar benda til þess að seigla foreldra geti verið mikilvæg í baráttunni gegn útilokun og að aukinn skilningur og samvinna kerfisins sé lykilatriði í að koma í veg fyrir slíkt ofbeldi.
2023-02-01 | Foreldraútilokun: Vitundarvakning á rannsóknarsviðinu Jennifer J. Harman, Joseph Harman, William Bernet Skilgreining Ritrýnd vísindagrein Foreldraútilokun, Heimilisofbeldi, Ofbeldi gegn börnum, Sambandsslit, Skilnaður Þessi ritrýnda vísindagrein fjallar um fyrirbærið foreldraútilokun og tengsl þess við heimilisofbeldi. Greinin lýsir hvernig útilokunarhegðun getur birst og áhrifum hennar á börn og útsetta foreldra. Þá er fjallað um sögulegan bakgrunn, skilgreiningar, birtingarmyndir og afleiðingar foreldraútilokunar. Greint er frá þörf á frekari rannsóknum til að skilja betur orsakir, afleiðingar og úrræði vegna þessa vanda. Einnig er vikið að því hvernig samfélög og menning geta haft áhrif á útbreiðslu og viðurkenningu á foreldraútilokun.
2023-01-01 | Abused and Rejected: The Link Between Intimate Partner Violence and Parental Alienation Gena A. Rowlands, Jennifer J. Harman, Richard A. Warshak Skilgreining Ritrýnd vísindarannsókn Child abuse, Divorce, Domestic violence, Family violence, Parental alienation Í þessari ritrýndu vísindarannsókn kom í ljós að foreldrar sem urðu fyrir ofbeldi í nánum samböndum litu það alvarlegri augum að vera útilokuð frá börnum sínum en foreldrar án reynslu af slíku ofbeldi. Konur voru oftar þolendur ofbeldis í nánum samböndum en karlar og þær greindu einnig frekar frá líkamlegu ofbeldi og töldu útilokandi hegðun barna sinna vera alvarlegri. Þessar niðurstöður gætu hjálpað til við að greina útilokunarmynstur snemma og stuðlað að bættum forvörnum og meðferð.
2023-01-01 | Missir sem börn upplifa við útilokun frá foreldri Amy J. L. Baker, Jennifer J. Harman, Mandy L. Matthewson Áhrif á börn Ritrýnd vísindagrein Einangrun, Foreldraútilokun, Foreldraútilokunarhegðun, Missir, Sorg Þessi ritrýnda vísindagrein fjallar um áhrif foreldraútilokunar á börn og sýnir fram á margþættan og djúpstæðan missi sem börn upplifa í kjölfarið. Greinin fjallar um hvernig útilokandi hegðun foreldris getur haft neikvæð áhrif á sjálfsmynd, traust, sjálfbjargargetu og geðheilsu barna langt fram á fullorðinsár. Rannsóknin lýsir því hvernig börn missa af samböndum, æsku og sakleysi, og hvernig þau eru þvinguð til að takast á við bjagaðan veruleika sem mótar sýn þeirra á sjálf sig og aðra. Greinin beinir einnig sjónum að því hvernig útilokunarforeldrar geta skapað óheilbrigða samheldni og sektarkennd hjá börnum, sem leiðir til sífellds missis á mörgum sviðum lífsins. Fræðileg nálgun og kenningar eru ræddar til að útskýra þessar afleiðingar, og mikilvægi þess að vernda börn gegn slíkri skaðlegri hegðun er undirstrikað.
2022-05-01 | Evaluation of the Turning Points for Families (TPFF) program for severely alienated children Jennifer J. Harman, Luke Sanders, Tamara Afifi Úrræði Ritrýnd vísindarannsókn Family therapy, Parental alienation, Reunification therapy Í þessari ritrýndu vísindarannsókn var skoðað meðferðarúrræðið Þáttaskil fyrir fjölskyldur (e. Turning Points for Families), ætlað alvarlega útilokuðum börnum. Niðurstöður sýndu að meðferðin var örugg, skaðaði ekki börnin og studdi við jákvæðar breytingar í sambandi barna við útilokaða foreldrið. Börnin tengdust aftur útilokaða foreldrinu án neikvæðra afleiðinga, og sýndu framfarir í sameiginlegum viðbrögðum og stöðugleika í félagslegum stuðningi og samskiptamynstri.
2021-12-01 | Power dynamics in families affected by parental alienation Caitlyn Grubb, hrisChristopher R. Maniotes, Jennifer J. Harman Skilgreining Ritrýnd vísindarannsókn Abuse/aggression, Divorce, Families, Other Í þessari ritrýndu vísindarannsókn kom í ljós að foreldrar sem töldu sig vera fórnarlömb foreldraútilokunar greindu frá auknum tilvikum af ójafnvægi í valdahlutföllum og yfirráðum annars foreldrisins. Þetta var sérstaklega áberandi þegar útilokandi foreldrið hafði meiri umgengni eða fór eit með forsjá yfir barninu. Rannsóknin sýndi marktækan mun á lýsingum foreldranna á þessum aðstæðum eftir umgengni, sem bendir til að foreldrar með jafna umgengni eða sameiginlega forsjá voru síður líklegir til að upplifa slíkt valdaójafnvægi.
2021-05-01 | Losses Experienced by Children Alienated from a Parent Amy J. L. Baker, Jennifer J. Harman, Mandy L. Matthewson Áhrif á börn Ritrýnd vísindagrein Grief, Isolation, Loss, Parental alienating behaviors, Parental alienation
Reclaiming Parent–Child Relationships: Outcomes of Family Bridges with Alienated Children Richard A. Warshak Úrræði Ritrýnd vísindarannsókn Alienation, Custody reversal, High-conflict divorce, Parental alienation, Reunification Í þessari ritrýndu vísindarannsókn var metinn árangur Family Bridges námskeiðsins á börn sem höfðu hafnað foreldri sínu. Niðurstöður sýna að eftir námskeiðið féll hlutfall barna sem voru mótfallin umgengni við útilokað foreldri úr 85% í 6% samkvæmt foreldrum en 4% samkvæmt leiðbeinendum. Tæplega 90% barnanna fannst líðan sín betri eftir námskeiðið og meirihluti foreldra og fagfólks mátu bætt samskipti. Rannsóknin bendir hún til þess að Family Bridges geti verið árangursrík leið til að bæta samband barna við útilokuð foreldri.
2018-01-24 | Joint Versus Sole Physical Custody: Outcomes for Children Independent of Family Income or Parental Conflict Linda Nielson Áhrif á börn Ritrýnd vísindagrein Joint custody, Joint physical custody, Physical custody, Shared parenting Þessi ritrýnda vísindagrein fjallar um samanburð á áhrifum deildrar umgengni (Joint Physical Custody) og ójafnri eða takmarkaðri umgengni (Sole Physical Custody) á velferð barna. Greinin skoðar hvort betri útkomur JPC barna megi rekja til hærri tekna foreldra eða minni ágreinings milli þeirra. Niðurstöður rannsókna sýna að JPC er almennt tengt við betri útkomur fyrir börn, óháð tekjum fjölskyldna eða ágreiningi milli foreldra. Greinin bendir á að gæði sambands barna við foreldra, stjúpforeldra og ömmur og afa séu líklegri til að hafa áhrif á velferð þeirra en fjárhagsleg staða eða samvinnu foreldra. Greinin undirstrikar mikilvægi þess að skoða fjölbreyttar ástæður sem geta skýrt betri útkomur barna í JPC fjölskyldum.
Aðskilnaður barns frá öðru foreldri sínu: Samantekt úr íslenskum rannsóknum Stefanía Katrín Karlsdóttir Áhrif á börn Vísindagrein Jöfn umgengni, Sameiginleg forsjá, Tengslarof, Umgengnistálmun Þessi vísindagrein fjallar um áhrif skilnaða á börn og mikilvægi þess að þau haldi góðu sambandi við báða foreldra sína. Greinin bendir á að börn sem njóta reglulegrar og órofinnar umgengni við báða foreldra standa betur að vígi félagslega og námslega. Fjallað er um áhrif forsjár á líðan barna og sýnt fram á að sameiginleg forsjá og jöfn búseta séu börnum til hagsbóta. Greint er frá því að íslenskt réttarkerfi þurfi að bæta umgengnisrétt barna við feður og að lög og viðhorf í samfélaginu hafi oft verið móðurmiðuð. Rannsóknirnar leggja áherslu á mikilvægi þess að börn upplifi jafna umgengni við báða foreldra til að hámarka lífsgæði þeirra og velferð.
